PTN - WARSZAWA

Polskie Towarzystwo Numizmatyczne

Oddział w Warszawie im. Karola Beyera

Karol Beyer

Aktywność mennicza Wschowy w XV i XVI wieku (zapomniany skarb ze Święciechowy)

 

Już 9 listopada 2015 o godz. 17 w warszawskim oddziale PTN kolejny wykład pt. "Aktywność mennicza Wschowy w XV i XVI wieku (zapomniany skarb ze Święciechowy)" wygłosi Pan mgr Ryszard Kozłowski

 

 

Współcześnie Wschowa jest małym, 14 tysięcznym miasteczkiem, stolicą powiatu położonego w województwie lubuskim. Zachowana stara zabudowa śródmieścia zaświadcza o latach świetności i interesującej historii miasta. Prawa miejskie otrzymała przed 1273 rokiem. Ówczesne położenie, na pograniczu Śląska i Wielkopolski sprzyjało silnemu rozwojowi ekonomicznemu. Obdarzona wieloma przywilejami, najpierw przez władców śląskich i wielkopolskich, a następnie przez królów polskich dynamicznie się rozwijała, stając się w XVI wieku obok Warszawy, Krakowa i Poznania jednym z najbogatszych miast Królestwa Polskiego. Wschowa w 1493 roku Obok produkcji znanych w świecie wyrobów włókienniczych, Wschowa była znana z emisji miejskich i królewskich pieniędzy. Brak wielu dokumentów menniczych powoduje, że działalność ta jest marginalizowana przez numizmatyków i nie doczekała się do tej pory kompleksowego opracowania w literaturze.Podobnie jak w przypadku lokacji miasta, nie ma pewności kiedy i od kogo Wschowa otrzymała pierwszy przywilej menniczy. Trwają spory, czy działalność mennicza była prowadzona przed 1404 rokiem, kiedy to w Łęczycy król Władysław II Jagiełło nadał miastu przywileje. Przyznany wtedy przywilej menniczy, nakazywał bić denary zgodnie z wartością obowiązującą na Śląsku – 12 sztuk na grosz, ale zgodnie z nowym wzorcem – po jednej stronie orzeł piastowski, a po drugiej podwójny krzyż jagielloński. Wschowa z przywileju Króla skorzystała, a z czasem na denarach pojawił się szczególny, jedyny w polskiej numizmatyce, orzeł piastowski z pierścieniem w dziobie. Równocześnie w krzyżu jagiellońskim między krótszymi jego ramionami, umieszczono dwa pierścienie. Herb ten z czasem stał się herbem miejskim. Mogło to nastąpić w latach 1422-1425, po zrównaniu praw Wschowy z prawami obowiązującymi w Królestwie Polskim i złożeniu w Kościanie hołdu królowi Władysławowi II Jagielle. Aktywność menniczą Wschowa prowadziła aż do końca panowania Jana Kazimierza. Analiza skarbu 237 monet, znalezionego w Święciechowie (ok. 20 km od Wschowy) w 1981 roku, pozwala spojrzeć na historię mennictwa wschowskiego z okresu XV i I połowy XVI wieku na nowo. Ocena ikonograficzna 75 denarów wschowskich znajdujących się w Muzeum Regionalnym w Kościanie wskazuje, że we Wschowie od 1404 do 1550 roku, za panowania każdego panującego króla, działała mennica i emitowała denary, a w latach 1416-1422 również denary i półgrosze królewskie.

 

Funkcja dostępna tylko dla zalogowanych.